လိင္မွတစ္ဆင့္ ကူးစက္တတ္တဲ့ ေရာဂါမ်ား

အထူးသတိျပဳရန္

သည္အပိုင္းမွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ ေဆးဝါးမ်ားကို မိမိသေဘာနဲ႔မိမိ သံုးစြဲတာမ်ိဳးကို လံုးဝ မလုပ္ေစခ်င္ပါဘူး။ ဘယ္ေဆးပဲျဖစ္ျဖစ္ နားလည္တတ္ကြ်မ္းတဲ့ ဆရာဝန္/က်န္းမာေရးဝန္ထမ္းမ်ားနဲ႔ တိုင္ပင္ညႇိႏိႈင္းျခင္း မရွိဘဲ မိမိရဲ႕ကိုယ္ခႏၶာထဲကို အဝင္ မခံသင့္ဘူးဆိုတာ အထူးေျပာစရာမလိုတဲ့ အခ်က္ပါ။ သို႔ပင္သို႔ျငားလည္း ကြ်န္ေတာ္အပါအဝင္ လူအမ်ားအျပားဟာ အားတိုးေဆး အေထြေထြမွသည္ ေခါင္းကိုက္ေပ်ာက္ေဆးအထိ ကိုယ့္သေဘာနဲ႔ ကိုယ္ျဖစ္ေစ၊ ကိုယ့္ပတ္ဝန္းက်င္က ေဆြမ်ိဳးမိတ္သဂၤဟ (လူၿပိန္း)မ်ားရဲ႕ေထာက္ခံခ်က္အရျဖစ္ေစ ခပ္တည္တည္နဲ႔ေသာက္ျဖစ္ သံုးျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ အဲဒီ့ ကေနအက်င့္ပါၿပီး အခု တင္ျပရာမွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ ေဆးဝါးေတြကိုလည္း မိမိသေဘာနဲ႔ မိမိေသာက္သံုးလို႔ တစ္စံုတစ္ရာ လြဲေခ်ာ္သြားခဲ့မယ္ဆိုရင္ စာေရးသူ ကြ်န္ေတာ္က တာဝန္ယူေပးမွာ၊ တာဝန္ခံေပးမွာ မဟုတ္ပါေၾကာင္း အတိအလင္း ျမြက္ဟေၾကညာ အပ္ပါတယ္။

ေဖာ္ျပထားတဲ့ ကုသမႈမ်ားဟာ “အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ေရာဂါဘယမ်ား ထိန္းခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ ကာကြယ္ေရး ဗဟိုဌာနမ်ား” ရဲ႕ ၁၉၉၈ခုႏွစ္က ေထာက္ခံခ်က္မ်ားကို ေယဘုယ်အားျဖင့္ အေျခခံထားပါတယ္။

ဂႏိုးရီးယား ဆီးပူေညာင္းက်ေရာဂါ ျဖစ္ေနရင္ / ဒါမွမဟုတ္ ခလာမစ္ဒီးယားေရာဂါ ျဖစ္ေနရင္ / ဒါမွမဟုတ္ အဲဒီ့ေရာဂါ ႏွစ္မ်ိဳးစလံုး ျဖစ္ေနရင္ Gonorrhea and/or chlamydia

ျဖစ္ေနတတ္တဲ့ ေရာဂါလကၡဏာ

အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ –

• ေယာနိကေန မူမမွန္တဲ့အရည္မ်ား အရိအရြဲမ်ား ထြက္ေနႏိုင္ပါတယ္။
• ေယာနိကေန မူမမွန္တဲ့ေသြးမ်ား ထြက္ေနႏိုင္ပါတယ္။
• ဝမ္းဗိုက္ေအာက္ပိုင္းမွာ နာက်င္ေနႏိုင္ပါတယ္။

အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္မွာ ၄-၅-၁၀လေလာက္အထိ ဘာေရာဂါလကၡဏာမွ မျပဘဲနဲ႔ ဂႏိုးရီးယား ကူးစက္ေရာဂါျဖစ္ေစ၊ ခလာမစ္ဒီးယားကူးစက္ေရာဂါျဖစ္ေစ ရွိေနႏိုင္ပါတယ္။

အမ်ိဳးသားေတြမွာ -

• ဆီးသြားတဲ့အခါ နာက်င္ေနပါလိမ့္မယ္။ (ဆီးသြားရမွာေတာင္ေၾကာက္လာတဲ့အထိနာမယ္။)
• ငယ္ပါထဲကေန ျပည္ေတြ ထြက္လာပါလိမ့္မယ္။

ေယာက်္ားေတြမွာက်ေတာ့ ေရာဂါကူးစက္ခံရၿပီး သိပ္မၾကာခင္မွာပဲ ေရာဂါလကၡဏာေတြ ျပလာတတ္ တယ္။
မကုသဘဲ ထားမယ္ဆိုရင္ ဂႏိုးရီးယားနဲ႔ ခလာမစ္ဒီးယားကူးစက္ေရာဂါမ်ားေၾကာင့္ သားသမီး မထြန္းကားႏိုင္ေတာ့ဘဲ ျမံဳသြားတတ္ပါတယ္။ ေရာဂါျဖစ္ေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးဟာ အဲဒီ့ေရာဂါကို မကုဘဲထားၿပီး ကေလးေမြးလိုက္မယ္ဆိုရင္ ကေလးကိုပါ ကူးစက္ႏိုင္တဲ့အျပင္ ေမြးလာတဲ့ကေလးဟာလည္း မ်က္မျမင္ေလး ျဖစ္သြားတတ္ပါတယ္။

ကုသနည္း

ျဖစ္ႏိုင္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ အရင္ဆံုး ေရာဂါရွာေဖြစစ္ေဆးရမွာပါ။ ဂႏိုးရီးယား ရွိမရွိ စစ္တာတစ္ခုတည္းနဲ႔ အလုပ္ျဖစ္ပါတယ္။ အဲလိုမွ စစ္ေဆးဖို႔ မလြယ္ဘူးဆိုရင္လည္း ျပႆနာမရွိပါဘူး။ သည္ေရာဂါႏွစ္မ်ိဳးစလံုးကို တစ္ၿပိဳင္တည္း ကုသလို႔ရပါတယ္။ ဆက္လက္ ေဖာ္ျပထားတဲ့ နည္းလမ္းအေထြေထြထဲက တစ္နည္းနဲ႔ ကုသမယ္ဆိုရင္ ျဖစ္ပါတယ္။

ဂႏိုးရီးယား ကုသဖို႔ (တစ္မ်ိဳးကိုသာ ေရြးခ်ယ္ပါ)

• Ciprofloxacin, 500 mg ေဆးျပားကို ပါးစပ္ကေန တစ္ႀကိမ္တည္း ေသာက္ႏိုင္ပါတယ္။ (ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြနဲ႔ မိခင္ႏို႔တိုက္ေကြ်းေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြေတာ့ လံုးဝ မေသာက္ရပါဘူး။)
• Ceftriaxone, 125 mg  အသားထိုးေဆး (အေၾကာေဆးမဟုတ္တာကို ဆိုလိုပါတယ္)ကို တစ္ႀကိမ္တည္း ထိုးႏိုင္ပါတယ္။
• Cefixime, 400 mg ကို ပါးစပ္ကေန တစ္ႀကိမ္တည္း ေသာက္ႏိုင္ပါတယ္။
• Ofloxacin, 400 mg နဲazithromycin, 1 g  ေဆးျပားမ်ားကို တြဲၿပီး ပါးစပ္ကေန တစ္ႀကိမ္တည္း ေသာက္ႏိုင္ပါတယ္။ (ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြနဲ႔ မိခင္ႏို႔ တိုက္ေကြ်းေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြေတာ့ လံုးဝ မေသာက္ရပါဘူး။)
• Spectinomycin, 2 g အသားထိုးေဆး (အေၾကာေဆးမဟုတ္တာကို ဆိုလိုပါတယ္)ကို တစ္ႀကိမ္တည္း ထိုးႏိုင္ပါတယ္။

အထက္မွာ ေဖာ္ျပတဲ့ေဆးေတြက တခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံေတြမွာ သည္ေရာဂါကို မတိုးေတာ့ပါဘူး။ သည္ေရာဂါအျဖစ္မ်ားသလို သည္ေဆးေတြ အသံုးမ်ားတဲ့အတြက္ ေရာဂါပိုးက ေဆးယဥ္သြားၿပီး ေရာဂါ မေပ်ာက္ႏိုင္ေတာ့ဘူးေပါ့။ အဲဒါဆိုရင္ ေအာက္ပါကုသမႈနည္းလမ္းေတြထဲက တစ္မ်ိဳးကို ေရြးခ်ယ္ႏိုင္ပါတယ္။

• Kanamycin, 2 g အသားထိုးေဆးကို တစ္ႀကိမ္တည္း ထိုးႏိုင္ပါတယ္။
• Trimethoprim, 80mg/sulphamethoxazole, 400mg  ေဆးျပားကို ပါးစပ္ကေန တစ္ေန႔ ဆယ္ျပားႏႈန္းနဲ႔ သံုးရက္ဆက္တိုက္ ေသာက္ႏိုင္ပါတယ္။

ကမၻာ့ေနရာအမ်ားအျပားမွာေတာ့ ဂႏိုးရီးယားဆီးပူေညာင္းက် ေရာဂါကို ပင္နီဆလင္နဲ႔ တက္ၾထာဆိုက္ကလင္း ေဆးဝါးေတြနဲ႔တင္ ထိထိေရာက္ေရာက္ ကုလို႔ မရႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။ တစ္နည္းဆိုရရင္ သည္ေဆးေတြက မတိုးေတာ့ပါဘူး။
အေရးႀကီးတာကေတာ့ သည္ေရာဂါျဖစ္ေနသူဟာ ကုသမႈမၿပီးဆံုးခင္၊ ေရာဂါလကၡဏာေတြ လံုးလံုးမေပ်ာက္ခင္ (ဝါ) ေရာဂါအျမစ္မျပတ္ခင္မွာ ခ်စ္တင္းေႏွာတာကို လံုးဝ ေရွာင္ၾကဥ္သင့္သလို မိမိမွာ သည္ေရာဂါျဖစ္ေနတယ္ဆို ရင္ မိမိရဲ႕ အိမ္ေထာင္ဖက္မွာပါ သည္ေရာဂါျဖစ္ေနဖို႔ ေသခ်ာတာမို႔ အိမ္ေထာင္ဖက္ကိုပါ ကုသရမွာ ျဖစ္ေၾကာင္းပါပဲ။

ခလာမစ္ဒီးယားေရာဂါ ကုသဖို႔ (တစ္မ်ိဳးကိုသာ ေရြးခ်ယ္ပါ)

• Azithromycin, 1 g  ေဆးျပားကို ပါးစပ္ကေန တစ္ႀကိမ္တည္း ေသာက္ႏိုင္ပါတယ္။ 
• Doxycycline, 100mg  ေဆးျပားကို တစ္ေန႔ ႏွစ္ႀကိမ္ႏႈန္းနဲ႔ ခုနစ္ရက္ ဆက္တိုက္ေသာက္ႏိုင္ပါတယ္။ (ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြနဲ႔ မိခင္ႏို႔ တိုက္ေကြ်းေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြေတာ့ လံုးဝ မေသာက္ရပါဘူး။)
• တက္ၾထာဆိုက္ကလင္း (Tetracycline, 500mg)ေဆးျပားကို တစ္ေန႔ ေလးႀကိမ္ႏႈန္းနဲ႔ ခုနစ္ရက္ဆက္တိုက္ေသာက္ႏိုင္ပါတယ္။ (ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြနဲ႔ မိခင္ႏို႔တိုက္ ေကြ်းေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြေတာ့ လံုးဝ မေသာက္ရပါ ဘူး။)

ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြနဲ႔ မိခင္ႏို႔တိုက္ေကြ်းေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြဆိုရင္

• အေမာ့ဆစ္စစ္လင္ (Amoxicillin, 500mg)ေဆးျပားကို တစ္ေန႔ သံုးႀကိမ္ႏႈန္းနဲ႔ ခုနစ္ရက္ ဆက္တိုက္ ေသာက္ႏိုင္ပါတယ္။
• Erythromyin, 500mg ေဆးျပားကို တစ္ေန႔ေလးႀကိမ္ႏႈန္းနဲ႔ ခုနစ္ရက္ ဆက္တိုက္ ေသာက္ႏိုင္ပါတယ္။

သည္မွာလည္းပဲ ေဆးေသာက္တဲ့ေန႔ကေန စတင္ေရတြက္ရင္ ခုနစ္ရက္တိတိကာလအတြင္းမွာ ခ်စ္တင္းေႏွာတာကို ေရွာင္ၾကဥ္ရပါလိမ့္မယ္။ အလား တူပဲ၊ မိမိရဲ႕ အိမ္ေထာင္ဖက္ကိုလည္း ကုသမႈ ခံယူေစသင့္ျပန္ပါတယ္။

ႀထိဳင္ခိုမိုနစ္ယားဆစ္(စ္) Trichomoniasis

ျဖစ္ေနတတ္တဲ့ ေရာဂါလကၡဏာ

အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ

• ေယာနိမွာ ပူစပ္ပူေလာင္ျဖစ္ၿပီး ယားယံေနပါလိမ့္မယ္။
• ေယာနိကေန အျမႇဳပ္ပါၿပီး စိမ္းဝါေရာင္သန္းကာ အနံ့ဆိုးလွတဲ့ အရည္ေတြ ထြက္လာပါလိမ့္ မယ္။
• ဆီးသြားတဲ့အခါမွာ နာက်င္ရင္လည္း နာက်င္ေနမယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ တအားလည္း ပူခ်င္ ပူေနလိမ့္မယ္။

အမ်ိဳးသားေတြမွာ –

• ငယ္ပါကေန အျဖဴေရာင္ အရည္က်ဲေတြ ထြက္လာပါလိမ့္မယ္။
• ဆီးသြားတဲ့အခါမွာ နာက်င္ရင္လည္း နာက်င္ေနမယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ တအားလည္း ပူခ်င္ ပူေနလိမ့္မယ္။

ကုသဖို႔ (တစ္မ်ိဳးကိုသာ ေရြးခ်ယ္ပါ)

• မက္ႀထိဳနီဒါေဇာ(လ္) (Metronidazole, 2g) ေဆးျပားကို ပါးစပ္ကေန တစ္ႀကိမ္တည္း ေသာက္ႏိုင္ပါတယ္။
• မက္ႀထိဳနီဒါေဇာ(လ္) (Metronidazole, 500 mg) ေဆးျပားဆိုရင္ေတာ့ ပါးစပ္ကေန တစ္ေန႔ႏွစ္ႀကိမ္ႏႈန္းနဲ႔ ခုနစ္ရက္ ေသာက္ႏိုင္ပါတယ္။

ကိုယ္ဝန္ေဆာင္အမ်ိဳးသမီးေတြအေနနဲ႔ ကိုယ္ဝန္ ေလးလမေက်ာ္ခင္မွာ မက္ႀထိဳနီဒါေဇာ(လ္)ေဆးျပားမ်ားကို လံုးဝ မေသာက္သံုးသင့္ပါဘူး။
ေနာက္တစ္ခ်က္က မက္ႀထိဳနီဒါေဇာ(လ္)ေဆးေသာက္ေနခ်ိန္မွာ အရက္ ေသစာကို ေရွာင္ၾကဥ္သင့္ပါတယ္။ မူးေမာ္ ေအာ့အန္တာမ်ားျဖစ္ေစႏိုင္လို႔ပါ။ သည္ေရာဂါမွာလည္း မိမိရဲ႕အိမ္ေထာင္ဖက္ပါ ကုသမႈ ခံယူဖို႔ လိုအပ္သလို ႏွစ္ေယာက္စလံုးမွာ သည္ေရာဂါလကၡဏာေတြ လံုးဝမရွိေတာ့ခ်ိန္အထိ ခ်စ္ တင္းေႏွာတာကို ေရွာင္ၾကဥ္ရပါလိမ့္မယ္။

ခယ္(န္)ဒါ ဒစ္ယားဆစ္(စ္) Candadiasis

လိင္မွတစ္ဆင့္ ကူးစက္ခဲလွတဲ့ ေရာဂါပါ။ လိင္အဂၤါေတြမွာ အျဖစ္မ်ားတဲ့ ကူးစက္ေရာဂါပါပဲ။

ျဖစ္ေနတတ္တဲ့ ေရာဂါလကၡဏာ

အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ -

• ေယာနိမွာ အျပင္းအထန္ ပူစပ္ပူေလာင္ျဖစ္ၿပီး ယားယံေနပါလိမ့္မယ္။
• ေယာနိအတြင္းနဲ႔ ေယာနိပတ္ဝန္းက်င္မွာ အဖတ္အဖတ္ေတြနဲ႔ အျဖဴေရာင္အရည္ေတြ ေတြ႕လာရပါလိမ့္မယ္။

အမ်ိဳသားေတြမွာ -

• လိင္အဂၤါမ်ားယားယံပါလိမ့္မယ္။
• (ရဟူဒီနည္းနဲ႔ ရွင္ျပဳမထားဘူးဆိုရင္) ထိပ္ငံုအေရျပားေအာက္မွာ အျဖဴေရာင္အရည္ေတြေတြ႕ ရပါလိမ့္မယ္။

ကုသဖို႔ (တစ္မ်ိဳးကိုသာ ေရြးခ်ယ္ပါ)

အမ်ိဳးသမီးမ်ားအတြက္

• Nystatin, 100,000 unit  ေဆးေတာင့္ကို တစ္ေန႔ တစ္ႀကိမ္ႏႈန္းနဲ႔ ၁၄ ရက္တိုင္တိုင္ ေယာနိထဲကို ထည့္သြင္းရပါမယ္။
• Miconazole, 200 mg စအို/ေယာနိသြင္းေဆးေတာင့္ကို တစ္ေန႔ တစ္ႀကိမ္ႏႈန္းနဲ႔ ၃ ရက္တိုင္တိုင္ ေယာနိထဲကို ထည့္သြင္းရပါမယ္။ ဒါမွမဟုတ္ 100 mg ေဆးေတာင့္ဆိုရင္ ခုနစ္ရက္တိုင္တိုင္ ထည့္သြင္းရမွာပါ။
• Clotrimazole, 500 mg ေဆးေတာင့္ကို ေယာနိထဲကို တစ္ႀကိမ္တည္း ထည့္သြင္းရပါမယ္။ ဒါမွမဟုတ္ 100 mg ေဆးေတာင့္ဆိုရင္ တစ္ေန႔ တစ္ႀကိမ္ႏႈန္းနဲ႔ ခုနစ္ရက္တိုင္တိုင္ ထည့္သြင္းႏိုင္ပါတယ္၊ တစ္ေန႔တစ္ႀကိမ္aပမယ့္ တစ္ႀကိမ္မွာ 100 mg ေဆးေတာင့္ႏွစ္ေတာင့္ႏႈန္း ထည့္သြင္းမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ သံုးရက္သာ ထည့္သြင္းလို႔ရပါတယ္။

အမ်ိဳးသားမ်ားအတြက္ 

• à ခရီ(မ္)အေနနဲ႔ျဖစ္ေစ၊ ဆီပါတဲ့လိမ္းေဆးအေနနဲ႔ျဖစ္ေစ ရရွိႏိုင္တဲ့ Nystatin ဒါမွမဟုတ္ Miconazole  ဒါမွမဟုတ္ Clotrimazole  လိမ္းေဆးတစ္ခုခုကို ေရာဂါျဖစ္ေနတဲ့ ေနရာမွာ တစ္ေန႔ ႏွစ္ႀကိမ္ႏႈန္းနဲ႔ ခုနစ္ရက္ လူးႏိုင္ပါတယ္။

ဆစ္ဖစ္လစ္ Syphilis

• ငယ္ပါ၊ ေယာနိ၊ ဒါမွမဟုတ္ စအိုမွာ တစ္စက္ကေလးမွ မနာမက်င္တဲ့ အနာျဖစ္ေနပါမယ္။ အဲဒီ့အနာက သိပ္ေတာင္ မၾကာလိုက္ဘူး၊ ဘာေဆးနဲ႔မွ မကုဘဲ သူ႔အလိုလို ေပ်ာက္သြားလိမ့္မယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြဆို သတိေတာင္ ထားလိုက္မိခ်င္မွ ထားလိုက္မိႏိုင္တယ္။ အနာေပ်ာက္ သြားေပမယ့္ ေရာဂါကေတာ့ တစ္ကိုယ္လံုးကို ဆက္လက္ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနပါတယ္။
• အဲဒီ့ေနာက္ ရက္သတၱပတ္ မ်ားစြာျဖစ္ေစ၊ လမ်ားစြာျဖစ္ေစ ၾကာလာတဲ့အခါမွာေတာ့

                     -  လည္ေခ်ာင္း နာလာမယ္၊
                     -  အေရျပားေပၚမွာ အဖုအပိမ့္ေတြ၊ အနီကြက္ေတြ ထလာမယ္၊
                     -  အဖ်ားလည္း နည္းနည္းရွိလာပါလိမ့္မယ္။
အဲဒီ့ေရာဂါလကၡဏာေတြကလည္း ဘာမွ မကုဘဲနဲ႔ကို သူ႔အလိုလို ေပ်ာက္သြားႏိုင္ျပန္တယ္။ မကုဘဲ ထားမယ္ဆိုရင္ ဆစ္ဖလစ္ေရာဂါဟာ ႏွလံုးေရာဂါ၊ သြက္ခ်ာပါဒေရာဂါ၊ စိတ္ေဖာက္ျပန္တဲ့ ေရာဂါမ်ားသာမကဘဲ အသက္ဆံုးရတဲ့အထိ ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ သည္ေရာဂါ ရွိေနမယ္ဆိုရင္လည္း သေႏၶသားဆီကို မီးမဖြားခင္ကတည္းက ကူးစက္ေစႏိုင္ပါတယ္။

ႏွစ္ႏွစ္ မေက်ာ္ေသးဘဲ ျဖစ္ခါစနဲ႔ ငုပ္ေန၊ ေအာင္းေနတဲ့ ဆစ္ဖလစ္ေရာဂါမ်ား(primary, secondary, or latent syphilis) အတြက္ဆိုရင္ (တစ္မ်ိဳးကိုသာ ေရြးခ်ယ္ပါ)

ပင္နီဆလင္ေဆးဝါးနဲ႔ တည့္သူမ်ားအတြက္

• စုစုေပါင္း 2.4 million units  ရွိတဲ့ Benzathine penicillin G  အသားေဆးကို ေဆးခန္းတစ္ခါသြားရင္ တင္ပါးတစ္ဖက္တစ္ခ်က္စီမွာ တစ္ဖက္ တစ္လံုးႏႈန္းနဲ႔ ထိုးရပါမယ္။
• 1.2 million units ရွိတဲ့ Aqueous procane penicillin G အသားေဆးကို တစ္ေန႔တစ္ႀကိမ္ႏႈန္းနဲ႔ ဆယ္ရက္ ဆက္တိုက္ထိုးရပါမယ္။

ပင္နီဆလင္နဲ႔ မတည့္သူမ်ားအတြက္ (အမ်ိဳးသားမ်ားနဲ႔ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မိခင္ မဟုတ္သူမ်ားအတြက္သာ)

• Doxycycline, 100 mg  ေဆးျပားကို တစ္ေန႔ ႏွစ္ႀကိမ္ႏႈန္းနဲ႔ ၁၄ ရက္ ဆက္တိုက္ေသာက္ရပါမယ္။ 
• တက္ၾထာဆိုက္ကလင္း (Tetracycline, 500 mg)ေဆးျပားကို တစ္ေန႔ ေလးႀကိမ္ႏႈန္းနဲ႔ ၁၄ ရက္ ဆက္တိုက္ေသာက္ရပါမယ္။

ပင္နီဆလင္နဲ႔ မတည့္သူမ်ားအတြက္ (ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မိခင္မ်ားသာ)

• Erythromyin, 500 mg  ေဆးျပားကို တစ္ေန႔ေလးႀကိမ္ႏႈန္းနဲ႔ ပါးစပ္ကေန ၁၄ ရက္ ဆက္တိုက္ေသာက္ရပါမယ္။ သိပ္ေတာ့ မထိေရာက္လွပါဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မိခင္မွာ ဆစ္ဖလစ္ေရာဂါရွိေနရင္ မီးဖြားၿပီးတဲ့အခါ ကေလးငယ္မွာပါ ဝမ္းတြင္းပါ ဆစ္ဖလစ္ေရာဂါ ရွိေနေတာ့မွာမို႔ အဲဒီ့ ေမြးကင္းစေလးကိုပါ ေဆးခန္းမွာျပသၿပီး ကုသမႈ ခံယူသင့္ပါတယ္။

သည္မွာလည္းပဲ လင္မွာ ျဖစ္ေနရင္ မယားမွာ ျဖစ္ေနဖို႔ ေသခ်ာေနတာမို႔ လင္ေရာမယားပါ ႏွစ္ေယာက္စလံုး ကုသမႈ ခံယူရမွာပါပဲ။

ေအာင္းေနတာၾကာၿပီျဖစ္တဲ့ ဆစ္ဖလစ္၊ ဒါမွမဟုတ္ ျဖစ္ေနတာ ဘယ္ေလာက္ၾကာသြားမွန္းေတာင္ မသိေတာ့တဲ့ ဆစ္ဖလစ္ေရာဂါကို ကုသဖို႔ဆိုရင္ 

ပင္နီဆလင္ေဆးဝါးနဲ႔ တည့္သူမ်ားအတြက္

• စုစုေပါင္း 7.2 million units ရွိတဲ့ Benzathine penicillin G အသားေဆးကို တစ္ခါထိုးရင္ 2.4 million units ႏႈန္းနဲ႔ တစ္ပတ္ျခား တစ္ခါ သံုးႀကိမ္ ထိုးရပါမယ္။

ပင္နီဆလင္နဲ႔ မတည့္သူမ်ားအတြက္ (အမ်ိဳးသားမ်ားနဲ႔ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မိခင္ မဟုတ္သူမ်ားအတြက္သာ)

• ေရာဂါျဖစ္တာ ႏွစ္ႏွစ္မေက်ာ္ေသးတဲ့သူေတြ ေသာက္တဲ့ ေဆးႏွစ္မ်ိဳးအနက္က တစ္ခုခုကို ေသာက္ရမွာပါ။ ဒါေပမယ့္ ၁၄ ရက္နဲ႔ေတာ့ မရေတာ့ပါဘူး။ ေလးပတ္ (၂၈ ရက္) ေသာက္ရေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ပင္နီဆလင္နဲ႔ မတည့္သူမ်ားအတြက္ (ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မိခင္မ်ားသာ)

• သည္မွာလည္း ေရာဂါျဖစ္တာ ႏွစ္ႏွစ္မေက်ာ္ေသးတဲ့သူေတြ ေသာက္တဲ့ ေဆးကိပဲ ေသာက္ရမွာပါ။ ဒါလည္းပဲ ၁၄ ရက္နဲ႔ေတာ့ မရေတာ့ပါဘူး။ ေလးပတ္ (၂၈ ရက္) ေသာက္ရေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဝမ္းတြင္းပါ ဆစ္ဖလစ္ေရာဂါကို ကုသဖို႔ဆိုရင္ (တစ္မ်ိဳးကိုသာ ေရြးခ်ယ္ပါ)

• ကိုယ္အေလးခ်ိန္ တစ္ကီလိုဂရမ္ကို procane penicillin G အသားေဆး 50,000 units  ႏႈန္းနဲ႔တြက္ခ်က္ၿပီး တစ္ေန႔တစ္ႀကိမ္၊ စုစုေပါင္း ဆယ္ရက္တိုင္ ထိုးေပးရပါမယ္။
• Aqueous crystalline penicillin G  အေၾကာေဆးကို ကိုယ္အေလးခ်ိန္ တစ္ကီလိုဂရမ္ဆို 100,000 မွ 150,000 units  ႏႈန္းနဲ႔ တြက္ခ်က္ၿပီး ေမြးၿပီးစ ပထမ ခုနစ္ရက္တာအတြင္းမွာ တစ္ႀကိမ္ထိုးရင္ 50,000 units/kg အားျဖင့္ ၁၂ နာရီျခား တစ္ခါ ထိုးေပးရမွာျဖစ္ၿပီး အဲဒီ့ခုနစ္ရက္ေက်ာ္တဲ့အခါ ၈ နာရီျခား တစ္ခါႏႈန္းနဲ႔ သံုးရက္ဆက္တိုက္ ဆက္ထိုးေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္။

ေဆးထိုး၊ ေဆးေသာက္ဖို႔ တစ္ရက္မက ပ်က္ကြက္သြားတယ္ဆိုရင္ေတာ့ အစကေနအဆံုးထိ ျပန္ေသာက္/ျပန္ထိုးရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဆိုလိုတာက ေဆးကို ၁၄ ရက္ ေသာက္ရမယ္ဆိုပါစို႔။ ၁၂ ရက္အထိ မွန္မွန္ေသာက္လာၿပီးမွ ၁၃ ရက္ေျမာက္တဲ့ေန႔မွာ ေဆးေသာက္ဖို႔ ေမ့သြားတယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ အေၾကာင္းတစ္ခုခုေၾကာင့္ မေသာက္ျဖစ္ခဲ့ဘူး။ ၁၄ ရက္၊ ၁၅ ရက္ေျမာက္တဲ့ေန႔က်ေတာ့မွ ေဆးေသာက္ဖို႔ ျပန္သတိရၿပီး ေသာက္မယ္ဆိုရင္ အဲဒီ့ေန႔ကစၿပီး ၁၄ ရက္တိတိ မပ်က္မကြက္ ျပန္ေသာက္ဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ေျပာတာပါ။ ဒါမွ ေဆးပတ္လည္ၿပီး ေရာဂါလည္း အျမစ္ျပတ္မွာကို အထူး သတိထားၾကဖို႔ လိုပါတယ္။

ခယ္(န္)ခရြိဳက္(ထ္) Chancroid

ျဖစ္ေနတတ္တဲ့ ေရာဂါလကၡဏာ

• ငယ္ပါ၊ ေယာနိ၊ ဒါမွမဟုတ္ စအိုမွာ နာက်င္တဲ့ အနာႏုႏုျဖစ္ေနပါလိမ့္မယ္။
• ေပါင္ျခံက ေသြးေၾကာေတြမွာ ျပည္တည္နာျဖစ္ကာ ေရာင္ရမ္းေနၿပီး ျပည္ထြက္ဖို႔ ပြင့္ထြက္ လာမယ္။ ၿပီးရင္ အမာရြတ္က်န္ရစ္ခဲ့ပါလိမ့္မယ္။

အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ သည္ေရာဂါလကၡဏာေတြ ေပၚခ်င္မွ ေပၚတတ္တယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ေပၚတယ္ ဆိုဦးေတာင္မွ သတိထားလိုက္မိဖို႔ ခက္ခ်င္တယ္။ သို႔ေသာ္ ေရာဂါကေတာ့ ရွိေနႏိုင္တာပဲ။

ကုသဖို႔ (တစ္မ်ိဳးကိုသာ ေရြးခ်ယ္ပါ)

• Azithromycin, 1 g  ေဆးျပားကို ပါးစပ္ကေန တစ္ႀကိမ္တည္း ေသာက္ႏိုင္ပါတယ္။
• Ceftriaxone, 250 mg အသားထိုးေဆး (အေၾကာေဆးမဟုတ္တာကို ဆိုလိုပါတယ္) ကို တစ္ႀကိမ္တည္း ထိုးႏိုင္ပါတယ္။
• Erythromyin, 500 mg ေဆးျပားကို တစ္ေန႔ေလးႀကိမ္ႏႈန္းနဲ႔ ပါးစပ္ကေန ခုနစ္ရက္ ဆက္တိုက္ေသာက္ရပါမယ္။ 
• Ciprofloxacin, 500 mg ေဆးျပားကို ပါးစပ္ကေန တစ္ေန႔ ႏွစ္ႀကိမ္ႏႈန္းနဲ႔ သံုးရက္ဆက္တိုက္ေသာက္ႏိုင္ပါတယ္။ (ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြနဲ႔ မိခင္ႏို႔တိုက္ေကြ်းေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ၊ အသက္ ၁၈ႏွစ္ေအာက္ေတြ ေတာ့ သည္ေဆးကို လံုးဝမေသာက္ရပါဘူး။)
• Trimethoprim, 80mg/sulphamethoxazole, 400 mg ေဆးျပားကို ပါးစပ္ကေန တစ္ေန႔ႏွစ္ျပားႏႈန္းနဲ႔ ခုနစ္ရက္ဆက္တိုက္ေသာက္ႏိုင္ပါတယ္။ [ခယ္(န္)ခရြိဳက္(ထ္)ေရာဂါအတြက္ သည္ေဆးက အမွန္တကယ္ ထိေရာက္ေၾကာင္း သက္ေသအေထာက္အထားရွိတဲ့အျပင္ အဲဒီ့ေဆးရဲ႕ ထိေရာက္မႈကို က်က်နန မျပတ္မလတ္ေစာင့္ၾကည့္ၾကပ္မတ္ေနတဲ့ ေဒသမ်ားမွာသာ သည္ေဆးကို သံုးစြဲသင့္ပါတယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြနဲ႔ မိခင္ႏို႔တိုက္ေကြ်းေနသူမ်ား သည္ေဆးကို လံုးဝမေသာက္ရပါဘူး]

မိမိရဲ႕အိမ္ေထာင္ဖက္မွာလည္း သည္ေရာဂါ လကၡဏာလံုးဝမျပဘဲရွိေနတယ္ဆိုဦးေတာင္မွ ကိုယ့္မွာ သည္ေရာဂါလကၡဏာေတြ စတင္ ေပၚေပါက္လာခ်ိန္မတိုင္ခင္ ဆယ္ရက္အတြင္းမွာ ကိုယ့္အိမ္ေထာင္ဖက္နဲ႔ ခ်စ္တင္းေႏွာခဲ့ေသးတယ္ဆိုရင္၊ ဒါမွမဟုတ္ ေရာဂါလကၡဏာေတြ ေပၚေပါက္လာၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ခ်စ္တင္းေႏွာခဲ့ေသးတယ္ဆိုရင္ေတာ့ သူ႔လည္း ကုသမႈ ခံယူသင့္လွေၾကာင္းပါ။

လင္ဖိႈဂရယ္ႏ်ဴလိုမာ ဗွနီရစ္ယမ္ Lymphogranuloma venereum

ျဖစ္ေနတတ္တဲ့ ေရာဂါလကၡဏာ

ျဖစ္ခါစမွာ -

• ေပါင္ျခံက ေသြးေၾကာေတြမွာ ျပည္တည္နာျဖစ္ကာ ေရာင္ရမ္းေနၿပီး ျပည္ထြက္လို႔ ပြင့္ထြက္လာ မယ္၊ ျပည္လည္း ထြက္လာမယ္။ သည္လကၡဏာက အမ်ိဳးသားေတြမွာ အျဖစ္မ်ားတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ အေတြ႕ရနည္းတယ္။
• စအိုတဝိုက္မွာ နာက်င္ၿပီး အရည္တစို႔စို႔ရွိေနတဲ့ အနာေတြျဖစ္လာမယ္။ သည္လကၡဏာက အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ အျဖစ္မ်ားၿပီး အမ်ိဳးသားေတြမွာ အေတြ႕ရနည္းျပန္တယ္။

ေနာက္ပိုင္းမွာ –

• လိင္အဂၤါေတြ ေရာင္ကိုင္းႀကီးထြားလာမယ္။ စအိုတဝိုက္မွာ ျပည္တည္နာေတြျဖစ္လာမယ္။ စအိုလမ္းေၾကာင္း က်ဥ္းလာမယ္။

ကုသဖို႔ (တစ္မ်ိဳးကိုသာ ေရြးခ်ယ္ပါ)

• Doxycycline, 100 mg  ေဆးျပားကို တစ္ေန႔ ႏွစ္ႀကိမ္ႏႈန္းနဲ႔ ၂၁ ရက္ ဆက္တိုက္ေသာက္ရပါမယ္။ (ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြနဲ႔ မိခင္ႏို႔တိုက္ေကြ်းေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ သည္ေဆးကို လံုးဝမေသာက္ရပါဘူး။)
• Erythromyin, 500 mg  ေဆးျပားကို တစ္ေန႔ေလးႀကိမ္ႏႈန္းနဲ႔ ပါးစပ္ကေန ၂၁ ရက္ ဆက္တိုက္ေသာက္ရပါမယ္။ 
• တက္ၾထာဆိုက္ကလင္း (ႊTetracycline, 500mg)ေဆးျပားကို တစ္ေန႔ ေလးႀကိမ္ႏႈန္းနဲ႔ ၁၄ ရက္ ဆက္တိုက္ေသာက္ရပါမယ္။ (ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြနဲ႔ မိခင္ႏို႔တိုက္ေကြ်းေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ သည္ေဆးကို လံုးဝ မေသာက္ရပါဘူး။)

မိမိအိမ္ေထာင္ဖက္မွာလည္း သည္ေရာဂါရွိမရွိ စမ္းသပ္စစ္ေဆးၿပီး ကုသမႈ ခံယူထိုက္ပါတယ္။

လိင္အဂၤါမွာ ေပါက္တဲ့ ေရယုန္ Genital Herpes

ျဖစ္ေနတတ္တဲ့ ေရာဂါလကၡဏာ

• ေယာနိတဝိုက္မွာျဖစ္ေစ၊ ငယ္ပါေပၚမွာျဖစ္ေစ၊ စအိုတဝိုက္မွာျဖစ္ေစ အရည္ၾကည္ဖုေလး တစ္ဖုျဖစ္ေစ၊ တစ္ဖုထက္ပိုၿပီးျဖစ္ေစ ေပါက္လာၿပီး နာက်င္မယ္။
• အရည္ၾကည္ဖုေတြ ေပါက္ထြက္ကုန္ၿပီး ေျခာက္ေသြ႕ကာ အနာေဖးတက္လာမယ္။ ပထမဆံုး စတင္ျဖစ္တဲ့အခါ အနာက သံုးပတ္၊ ဒါမွမဟုတ္ အဲဒီ့ထက္ပိုၿပီး ၾကာေနတတ္တယ္။ ၿပီးရင္ ေတာ့ သူ႔အလိုလို ေပ်ာက္သြားေရာ။
• ဗိႈင္းရပ္(စ္)ပိုးက ကိုယ္ထဲမွာ ခိုေအာင္းေနၿပီမို႔ အရည္ၾကည္ဖုအသစ္ေတြ မၾကာမၾကာ ထြက္ ထြက္လာေတာ့မယ္။ ပထမဆံုး စျဖစ္တုန္းကေလာက္ ရက္မၾကာေတာ့ဘဲ ေပ်ာက္ေပ်ာက္သြားမယ္။

ကုသဖို႔

ဘာကိုမွ မေျပာခင္ အရည္ၾကည္ဖုေတြ ေပါက္ေနဆဲကာလမွာ အဲဒီ့လူေတြအေနနဲ႔ ဘယ္သူနဲ႔မွ ခ်စ္တင္းမေႏွာသင့္ပါဘူး။ ကြန္ဒံုးသံုးၿပီးေတာ့ေတာင္ ခ်စ္တင္းေႏွာတာမ်ိဳးကို ေရွာင္ၾကဥ္ရပါလိမ့္မယ္။ ေရယုန္ျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ ဗိႈင္းရပ္(စ္)ပိုးဟာ ဘာအရည္ၾကည္ဖုမွ မထြက္ဘဲနဲ႔လည္း ကိုယ္တြင္းမွာ ရွိေနႏိုင္ပါတယ္။ အဲလိုဆိုရင္ေတာ့ ကြန္ဒံုးသံုးတာဟာ အေထာက္အပံ့ျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္ႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။
ေျပာရရင္ေတာ့ သိပ္မေကာင္းဘူး။ သည္ေရယုန္ကို ေပ်ာက္ကင္းေအာင္ ကုသႏိုင္တဲ့ ေဆးဝါးရယ္လို႔ တစ္ခုမွ မရွိပါဘူး။ အဲဒီ့ေရယုန္ေပါက္ေနတဲ့ေနရာကို သန္႔ရွင္း စင္ၾကယ္ေအာင္ ဂ႐ုတစိုက္ လုပ္ရမယ္၊ ၿပီးရင္ ပြန္းပဲ့တာေတြကို မထိမိ မကိုင္မိေအာင္ ေရွာင္ၾကဥ္ရပါမယ္။ ပြန္းတာပဲ့တာ ရွိေနရင္ ပဋိဇီဝ လိမ္းေဆးေတြက အေထာက္အပံ့ျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္ႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။
ျဖစ္ခါစမွာ ကုသမႈခံယူမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေဝဒနာကို သိပ္ၾကာၾကာခံစားရမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ေရာဂါလကၡဏာျပၿပီး အေတာ္ေလးၾကာေတာ့မွ ကုသမႈခံယူမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ထိေရာက္ခ်င္မွ ထိေရာက္ႏိုင္ပါတယ္။
ပထမဆံုး စေပါက္ခ်ိန္မွာ Acyclovir, 200 mg ကို ပါးစပ္ကေန တစ္ေန႔ ငါးႀကိမ္ႏႈန္းနဲ႔ ဆယ္ရက္တိုင္တိုင္ျဖစ္ေစ၊ 400 mg ဆိုရင္ တစ္ေန႔ သံုးႀကိမ္ႏႈန္းနဲ႔ ခုနစ္ရက္မွ ဆယ္ရက္အတြင္းျဖစ္ေစ၊ ေသာက္သံုးရပါမယ္။
အရည္ၾကည္ဖုေတြ ေနာက္ထပ္ အႀကိမ္ႀကိမ္ ထြက္ေနေသးတယ္ဆိုရင္ေတာ့ Acyclovir, 200 mg ကို ပါးစပ္ကေန တစ္ေန႔ ငါးႀကိမ္ႏႈန္းနဲ႔ ငါးရက္ ေသာက္ရမွာပါ။ တကယ္လို႔ တစ္ႏွစ္အတြင္းမွာ အဲလို ေရယုန္ေပါက္တာ ေျခာက္ႀကိမ္ထက္ ပိုေနတယ္ဆိုရင္ေတာ့ Acyclovir, 200mg ကို တစ္ေန႔ ႏွစ္ႀကိမ္ႏႈန္းနဲ႔ တစ္ႏွစ္တိတိ ဆြဲေသာက္ရပါလိမ့္မယ္။
အိမ္ေထာင္ဖက္ကိုလည္း သည္ေရာဂါရွိေနမေန ေမးျမန္းစူးစမ္းၿပီး လိုအပ္ရင္ ကုသမႈခံယူသင့္ပါတယ္။
ေရယုန္ေပါက္ေနတဲ့ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္တစ္ေယာက္ဆီကေန မီးဖြားခ်ိန္မွာ ကေလးဆီကိုပါ သည္ေရာဂါ ကူးသြားႏိုင္ပါတယ္။ ဒါဟာ ကေလးအတြက္ အင္မတန္႔ကို အႏၱရာယ္မ်ားလွတာမို႔ ကုသမႈခံယူဖို႔ လိုပါတယ္ခင္ဗ်ား။
ဆိုင္မဆိုင္ေတာ့ မသိဘူး။ ကြ်န္ေတာ္လည္း လိင္အဂၤါမွာေတာ့ ေရယုန္ မေပါက္ဖူးဘူး။ ဒါက လိင္မွတစ္ဆင့္ ကူးစက္တဲ့ေရာဂါမို႔ အဲဒါမ်ိဳး မေပါက္ဖူးတာလို႔ ေျပာႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။
သို႔ေသာ္ ကိုယ္ခႏၶာမွာေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္ႏွစ္ေက်ာ္က ေရယုန္ သံုးခါ ေပါက္ဖူးတယ္။ တံေတာင္ဆစ္နဲ႔ လက္ေမာင္းေနရာေတြမွာပါ။ ႀကိတ္မွန္ရြက္ ပြတ္ရတယ္တို႔၊ ပက္(ပ္)ဆိုးဒင့္ သြားတိုက္ေဆး လူးရတယ္တို႔ လူေတြက ေျပာၾကေပမယ့္ ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ ေရမန္း မန္းတတ္တဲ့သူဆီကို သံုးႀကိမ္စလံုးမွာ ေရာက္သြားဖူးတယ္။
အံ့ဩစရာပါ ခင္ဗ်ာ။ အဲဒီ့ မန္းတတ္တဲ့သူက ရြတ္ဖတ္ၿပီး သူ ဘုရားကပ္ထားတဲ့ ေရခြက္ထဲက ေရစက္ေလးေတြနဲ႔ ေပါက္ေနတဲ့ေရယုန္ကို တစ္စက္ႏွစ္စက္ ဖ်န္းလိုက္ပါတယ္။ အဲဒီ့ေနာက္ တစ္ရက္အၾကာမွာ အဲဒီ့ ေရယုန္ေတြလည္း လံုးဝ ခ်ပ္သြားၿပီး အကင္းျပတ္သြားတာ ကိုယ္ေတြ႕ ၾကံဳဖူးတယ္ခင္ဗ်။
ဒါက သာမန္ ႐ိုး႐ိုးေပါက္တဲ့ ေရယုန္ပါ။ အဲဒီ့နည္းက လိင္မွတစ္ဆင့္ ကူးစက္တဲ့ ေရယုန္အတြက္ ထိေရာက္မႈ ရွိမရွိေတာ့ မသိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေရယုန္ဆိုလို႔ ကိုယ္ေတြ႕ၾကံဳဖူးတာေလးကို မလိုလည္း၊ လိုလည္း ထည့္ေရးလိုက္ တာပါ။ သိပၸံညာနဲ႔ေတာ့ ဘယ္နည္းနဲ႔မွ ရွင္းလို႔ရမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ သို႔ေသာ္ ခ်က္ခ်င္းေပ်ာက္ကင္းသြားတာ ကြ်န္ေတာ္ကိုယ္တိုင္ ကိုယ္ေတြ႕ၾကံဳဖူးတာလည္း အမွန္ပါခင္ဗ်ား။

ေပါင္ျခံမွာအေၾကာေရာင္တဲ့ေရာဂါ (ဝါ) ဒိုနာဗွႏိုးဆစ္(စ္) Granuloma inguinale (Donovanosis)

ျဖစ္ေနတတ္တဲ့ ေရာဂါလကၡဏာ

• လိင္အဂၤါတဝိုက္က အေရျပားေအာက္၊ အမ်ားအားျဖင့္ ေယာက်ာ္းေတြမွာဆိုရင္ ကပၸာယ္အိတ္ နဲ႔ ေပါင္ျခံၾကား၊ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာဆိုရင္ ေယာနိႏႈတ္ခမ္းနဲ႔ ေပါင္ျခံၾကား အေရျပားေအာက္ မွာ အဖုေတြေပါက္လာပါလိမ့္မယ္။
• အဖုေတြ ႀကီးလာၿပီး ျပည္တည္နာအျဖစ္ ကြဲထြက္လာမယ္။
• အဲဒီ့ျပည္တည္နာေတြက နာက်င္မႈေတာ့ မရွိဘူး၊ သို႔ေပမယ့္ ထိလိုက္ရင္ေတာ့ ေသြးထြက္လာပါ လိမ့္မယ္။
• မကုဘဲထားမယ္ဆိုရင္ လိင္အဂၤါေတြ လံုးဝ ပ်က္စီးသြားႏိုင္ပါတယ္။

ကုသဖို႔ (တစ္မ်ိဳးကိုသာ ေရြးခ်ယ္ပါ)

• Trimethoprim, 80mg/sulphamethoxazole, 400 mg  ေဆးျပားကို ပါးစပ္ကေန တစ္ခါေသာက္ ႏွစ္ျပား၊ တစ္ေန႔ ႏွစ္ႀကိမ္ႏႈန္းနဲ႔ အနည္းဆံုး ၂၁ ရက္၊ ဒါမွမဟုတ္ အနာေတြ ေပ်ာက္တဲ့အထိ ဆက္တိုက္ ေသာက္ႏိုင္ပါတယ္။ (ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြနဲ႔ မိခင္ႏို႔တိုက္ေကြ်းေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ သည္ေဆးကို လံုးဝ မေသာက္ရပါဘူး။)
• တက္ၾထာဆိုက္ကလင္း (ႊTetracycline, 500 mg)ေဆးျပားကို တစ္ေန႔ ေလးႀကိမ္ႏႈန္းနဲ႔ အနည္းဆံုး ၁၄ ရက္၊ ဒါမွမဟုတ္ အနာေတြ ေပ်ာက္တဲ့အထိ ဆက္တိုက္ေသာက္ရပါမယ္။ (ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြနဲ႔ မိခင္ႏို႔တိုက္ ေကြ်းေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ သည္ေဆးကို လံုးဝ မေသာက္ရပါဘူး။)
• Doxycycline, 100 mg  ေဆးျပားကို တစ္ေန႔ ႏွစ္ႀကိမ္ႏႈန္းနဲ႔ အနည္းဆံုး၂၁ ရက္၊ ဒါမွမဟုတ္ အနာေတြ ေပ်ာက္တဲ့အထိ ဆက္တိုက္ေသာက္ရပါမယ္။ (ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြနဲ႔ မိခင္ႏို႔တိုက္ေကြ်းေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ သည္ေဆးကို လံုးဝမေသာက္ရပါဘူး။)
• Erythromyin, 500mg ေဆးျပားကို တစ္ေန႔ေလးႀကိမ္ႏႈန္းနဲ႔ ပါးစပ္ကေန အနည္းဆံုး၂၁ ရက္၊ ဒါမွမဟုတ္ အနာေတြေပ်ာက္တဲ့အထိ ဆက္တိုက္ ေသာက္ရပါမယ္။ 

ကိုယ့္အိမ္ေထာင္ဖက္မွာလည္း သည္ေရာဂါလကၡဏာေတြ ရွိေနမယ္ဆိုရင္ အလားတူ ကုသမႈ ခံယူရမွာပါ။

လိင္အဂါ္မွာျဖစ္တဲ့ ပါပီလိုမာ ဗိႈင္းရပ္(စ္)Genital Human Papillomavirus – HPV

ဗိႈင္းရပ္(စ္)ပိုးေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားပါတယ္။ သည္ေရာဂါမ်ိဳးကြဲတခ်ိဳ႕ေၾကာင့္ သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာ ျဖစ္ပြားႏိုင္တယ္။

ျဖစ္ေနတတ္တဲ့ ေရာဂါလကၡဏာ

• ငယ္ပါ၊ ေယာနိ၊ ဒါမွမဟုတ္ စအိုေပၚမွာျဖစ္ေစ၊ အဲဒါေတြ အနားတဝိုက္မွာျဖစ္ေစ ၾကြက္ႏို႔လို အသားမာဖုေတြ ထြက္လာမယ္။ ထင္ထင္ရွားရွား ျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္မယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ သတိမထားမိႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ေသးငယ္ေနႏိုင္တယ္။

ေပ်ာက္ကင္းေအာင္ ကုသႏိုင္တဲ့ ေဆးဝါးရယ္လို႔ တစ္ခုမွ မရွိပါဘူး။ လူျမင္ တင့္တယ္ေအာင္ ဓာတုနည္းနဲ႔ျဖစ္ေစ၊ ခြဲစိတ္တဲ့နည္းနဲ႔ျဖစ္ေစေတာ့ လုပ္ယူလို႔ ရပါတယ္။ တကယ္လို႔ အဲဒီ့ၾကြက္ႏို႔ေတြ ပြားတာ သိပ္ျမန္လြန္းေနတယ္ဆိုရင္ေတာ့ အိပ္(ခ်္)အိုင္ဗွီပိုး ရွိမရွိ စစ္ေဆးသင့္ပါၿပီ။
ဆ၇ာအတၱေက်ာ္