ကိုရီးယား အေဝးအနီး ေခတ္ၿပိဳင္႐ႈခင္း

ကိုရီးယား ယဥ္ေက်းမႈ စိမ့္ဝင္ထိုးေဖာက္မႈ အားေကာင္းသည့္ ႏိုင္ငံမ်ားထဲတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံလည္း အပါအဝင္ျဖစ္သည္။ ကိုရီးယား ဇာတ္လမ္းတြဲ၊ ကိုရီးယားဖက္ရွင္၊ ကိုရီးယား အစားအစား၊ ကိုရီးယား ပညာသင္ဆု၊ ကိုရီးယားတြင္ အလုပ္လုပ္ရန္ ႀကိဳးပမ္းမႈ စသျဖင့္ စိတ္ဝင္စားမႈ အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ကိုရီးယား၏ စီးပြားေရးလည္ပတ္မႈ၊ ႏိုင္ငံေရးစနစ္၊ အႏုပညာေလာက ထိန္းခ်ဳပ္ထားမႈမ်ား၊ ကိုရီးယားတြင္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ရသည့္ အေျခအေန၊ ကိုရီးယားေရာက္ ျမန္မာမ်ား၏ သာေရးနာေရး၊ လူမႈေရး စသည့္ အလြန္လက္ေတြ႔က်ေသာ အေျခအေနမ်ားကို သိရွိသေဘာေပါက္သူမွာမူ နည္းလွသည္။

႐ုပ္ရွင္ဇာတ္လမ္းတြဲမ်ား၊ အႏုပညာလႊမ္းမိုးမႈမ်ားေၾကာင့္ နားလည္ထားေသာ ကိုရီးယားႏွင့္ တကယ့္လက္ရွိ ကိုရီးယား အေျခအေနမွန္မ်ားကို ႏိႈင္းယွဥ္ၾကည့္ႏိုင္မည့္၊ ေလ့လာႏိုင္မည့္ စာအုပ္တအုပ္ ယမန္ႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလက ထြက္ရွိလာခဲ့သည္။ ဝင္းေပၚေမာင္ စီစဥ္တည္းျဖတ္သည့္ “ကိုရီးယား – ယိမ္းႏြဲ႔ေနေသာ ေရာင္စံုၾကာ (ေခတ္ၿပိဳင္႐ႈခင္း အေဝးအနီး ခံစားသံုးသပ္ခ်က္မ်ား)” စာအုပ္ျဖစ္သည္။

စာအုပ္ျဖစ္ေျမာက္လာပံုႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ အယ္ဒီတာ ဝင္းေပၚေမာင္က “ကိုရီးယား အေၾကာင္းကို ျမန္မာျပည္က လူအမ်ားစု သိျမင္ေနပုံနဲ႔ ကိုရီးယားမွာ ေနထိုင္သူေတြရဲ့ သိျမင္ပုံ ကြာျခားေနတယ္လို႔ သတိျပဳမိတဲ့အခါ ကိုယ္ေတြရဲ႕ အေတြ႔အႀကံဳ အသိအျမင္ေတြကို ျမန္မာျပည္သူေတြဆီ ျပန္လည္မွ်ေ၀လိုတဲ့ ခံစားမႈက အဓိက တြန္းအားျဖစ္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။
ဆယ္စုႏွစ္နဲ႔ ခ်ီလာတဲ့ အေတြ႔အႀကံဳေတြဟာ ယေန႔ ျမန္မာျပည္အတြက္လည္း အသုံးတည့္ႏိုင္မယ္လို႔ ယုံၾကည္တာေၾကာင့္ ဒီစာအုပ္ကို ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ခဲ့တာပါ” ဟု ဆိုသည္။

စာမ်က္ႏွာ ၃၀၀ ေက်ာ္ရွိၿပီး ေဆာင္းပါးရွင္ ၁၅ ဦး ပါဝင္ေရးသားထားသည့္ အဆိုပါစာအုပ္တြင္ ကိုရီးယား အႏုပညာ လုပ္ငန္း၊ ကိုရီးယား ပညာေရး၊ ကိုရီးယားမီဒီယာ အစ၊ ကိုရီးယား ႐ိုးရာယံုၾကည္မႈ၊ ကိုရီးယားေရာက္ ျမန္မာမ်ား၏ သာေရးနာေရး၊ ျမန္မာေတြ ကြမ္းစားမႈ အလယ္၊ ေတာင္ ေျမာက္ ကိုရီးယား ဆက္ဆံေရး၊ ကိုရီးယားကြ်န္းဆြယ္ လံုၿခံဳေရးပဋိပကၡမ်ားအဆံုး ကိုရီးယား၏ သ႐ုပ္ကို “အနီးျမင္၊ အေဝးျမင္” စံုစံုေစ့ေစ့ တင္ျပရန္ ႀကိဳးပမ္းထားေၾကာင္း ေတြ႔ရသည္။

စာအုပ္တြင္ ပါဝင္ေရးသားသည့္ ေဆာင္းပါးရွင္မ်ားမွာ ေတာင္ကိုရီးယားတြင္ အနည္းဆံုး ၆ ႏွစ္မွ အမ်ားဆံုး ၁၈ ႏွစ္အထိ ေနထိုင္ေနသူ၊ ေနထိုင္ခဲ့ၾကသူမ်ားဟု သိရသည္။

စာအုပ္ စီစဥ္ပံုႏွင့္ ပတ္သက္၍ အယ္ဒီတာ ဝင္းေပၚေမာင္က “ဘယ္လိုစာအုပ္ လုပ္မယ္၊ ဘာေတြ ထည့္မယ္၊ ဘယ္လိုထည့္မယ္ ဆိုတာေတြကို စီမံခ်က္တခုအျဖစ္ အေသအခ်ာ ႀကိဳတင္ေရးထားတာပါ။ အဲဒါကို စာေရးေလ့ေရးထ ရွိတဲ့ မိတ္ေဆြေတြဆီ ပို႔ၿပီး တေယာက္ခ်င္းနဲ႔ ေတြ႔ဆုံ ရွင္းျပ ေဆြးေႏြးပါတယ္။ သေဘာတူသလား၊ ေရးမလား၊ ေရးမယ္ဆို ဘာေရးခ်င္လဲ စသျဖင့္ ေဆြးေႏြးၿပီးမွ၊ စာေရးသူေတြကို အေၾကာင္းအရာ ေရြးခ်ယ္ ခြဲေ၀ေပးပါတယ္။ စာမူကိုလည္း မူၾကမ္းအဆင့္မွာ အျပန္ျပန္အလွန္လွန္ ေဆြေႏြး ျဖည့္စြက္ၿပီးမွ အေခ်ာေရးေစပါတယ္။ တည္းျဖတ္ၿပီး အဆင့္မွာလည္း ေရးသူေရာ အယ္ဒီတာပါ ေက်နပ္တဲ့ အထိ ေဆာင္ရြက္ပါတယ္” ဟု ရွင္းျပသည္။

စာအုပ္၏ မာတိကာအၿပီးတြင္ “ဂန္နမ္းစတိုင္” အကသီခ်င္းႏွင့္ အဆိုေတာ္ “ဆိုင္” ၏ ပံုျဖင့္ တခန္းစီအတြက္ ေရာင္စံုပံုမ်ား စုစည္းမႈက ဆြဲေဆာင္မႈရွိသည္။ ေဆာင္းပါးမ်ားကို ကိုလူခ်စ္ (ကိုရီးယား) ၏ “ကိုရီးယား အႏုပညာ အင္ဒတ္စရီ” ေဆာင္းပါးျဖင့္ စဖြင့္ထားၿပီး ကိုရီးယား အႏုပညာေလာက၏ သေဘာသဘာဝ၊ ႏိုင္ငံတကာ ထိုးေဖာက္ႏိုင္မႈမ်ား၊ အႏုပညာရွင္ႏွင့္ ေနာက္ကြယ္က ထိန္းခ်ဳပ္ေနသည့္ ေအဂ်င္စီမ်ား စသျဖင့္ လူသိနည္းလွသည့္ ကန္႔လန္ကာေနာက္မွ အေျခအေနမ်ားကို စစ္စစ္ေပါက္ေပါက္ ေဖာ္ျပထားသည္။ ကိုရီးယား ဇာတ္လမ္းတြဲမ်ားမွ ဘဝႏွင့္ ဇာတ္ခံုေနာက္ကြယ္မွ ဘဝမ်ားကို ျမင္ရႏိုင္သလို ကိုရီးယား အႏုပညာရွင္မ်ား၏ ႀကိဳးစားအားထုတ္မႈ၊ ကိုရီးယား အႏုပညာလုပ္ငန္း၏ ေျခလွမ္းက်ယ္မႈမ်ားကို ေတြ႔ရႏိုင္သည္။

ကိုရီးယားတြင္ ပညာသင္လိုသူမ်ားအတြက္ ေမာင္မ်ိဳး (စက္မႈ) ၏ “ဖြင့္ေပးလိုက္တဲ့ ေသာ့တစ္ေခ်ာင္း – ကိုရီးယား ပညာေရးခရီး အတိတ္ႏွင့္ အနာဂတ္” ေဆာင္းပါးကို ညႊန္းလိုသည္။ ကိုရီးယား ပညာေရးစနစ္ မိတ္ဆက္အျပင္၊ ကိုရီးယား တကၠသိုလ္မ်ား၏ အေျခအေန၊ ကိုရီးယားတြင္ ပညာသင္ၾကားႏိုင္မည့္ အခြင့္အလမ္း၊ ကိုရီးယားတကၠသိုလ္မ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ ေက်ာင္းသားမ်ား စသျဖင့္ အခ်က္အလက္မ်ား စာရင္းဇယားမ်ား ထည့္ကာ ေရးသားထားသည္။

ကိုရီးယားတြင္ အလုပ္သြားေရာက္ လုပ္ကိုင္လိုသူမ်ား မျဖစ္မေန ဖတ္႐ႈသင့္သည့္ ေဆာင္းပါးမ်ားမွာ ဝင္းေပၚေမာင္၏ “ဤခရီး မေဝးပါ”၊ ဝင္းလိႈင္ (နန္းေတာ္ေရွ႕) ၏ “ေစာင့္ေရွာက္မႈရဲ႕ ေနာက္ကြယ္မွာ – က်န္းမာေရး အာမခံႏွင့္ အေတြ႔အႀကံဳ အခ်ိဳ႕” ႏွင့္ စိုးမိုးသူ၏ “ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမား – ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈကမာၻထဲက ပင္နယန္မ်ား” တို႔ ျဖစ္သည္။ ယင္းေဆာင္းပါးမ်ားတြင္ ကိုရီးယားေရာက္ ျမန္မာမ်ား၏ သာေရးနာေရး အခက္အခဲမ်ား၊ လုပ္ငန္းခြင္ ထိခိုက္မႈ စသည့္ကိစၥမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ သိသင့္သိထိုက္ေသာ အာမခံစနစ္မ်ား၊ အႏွိမ္ခံ၊ ခြဲျခားဖိႏွိပ္မႈခံ၊ ေခါင္းပံုျဖတ္ခံရႏိုင္သည့္ အေျခအေနမ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ရႏိုင္သည့္ ကိုရီးယားေရာက္ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ား၏ ဘဝတို႔ကို ေစ့ေစ့ငုငု တင္ျပေဆြးေႏြးထားၾကသည္။

“ကိုရီးယားကို လာခ်င္သူေတြ အေနနဲ႔ ကိုရီးယားအေၾကာင္းကို သိထားရင္ ေကာင္းတာပါပဲ။ သတင္းမွားေတြ သိေနမယ့္အစား သတင္းမွန္ေတြ သိတာက ပိုေကာင္းတာေပါ့” ဟု အယ္ဒီတာ ဝင္းေပၚေမာင္က ဆိုသည္။

ပြင့္လင္းလာမႈႏွင့္အတူ ခရီးသြားလုပ္ငန္းမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးလာသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ ေလ့လာအတုယူသင့္သည့္ ေဆာင္းပါးတပုဒ္မွာ ဝင္းေပၚေမာင္၏ “ၿမိဳ႕လယ္က ေတာ – သဘာဝ ဝန္းက်င္ႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈကို ဘယ္လို ထိန္းသိမ္းမလဲ” ေဆာင္းပါးျဖစ္သည္။ ဂူသခ်ဳႋင္း၊ ေစတီ၊ ဆင္းတုေတာ္၊ ၿမိဳ႕႐ိုး၊ နန္းေတာ္မ်ား သိမ္းထိမ္းမႈႏွင့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းအတြက္ အက်ိဳးရွိေဆာင္ လုပ္ေဆာင္ထားမႈမ်ားကို ရွင္းျပထားသည္။

စာအုပ္၏ ေနာက္ပိုင္း ေဆာင္းပါး ၄ ပုဒ္ကမူ ေတာင္ကိုရီးယား၏ ႏိုင္ငံေရး အခင္းအက်င္း၊ ေတာင္-ေျမာက္ ကိုရီးယား ဆက္ဆံေရး အတိတ္ႏွင့္ ပစၥဳပၸန္၊ ကိုရီးယားကြ်န္းဆြယ္ ပဋိပကၡ တင္းမာမႈမ်ားကို နားလည္ သေဘာေပါက္ေစမည္ ျဖစ္သည္။ ကိုရီးယား အာဏာရွင္မ်ား အေၾကာင္းမွသည္ ေတာင္ ေျမာက္ ကြဲျပားၿပီးေနာက္ စစ္ေရးတင္းမားမႈမ်ားအထိ တက႑စီ ေရးသားထားၾကသည္။

ၿခံဳငံုေျပာရလွ်င္ ကိုရီးယားကို စိတ္ဝင္စားေသာ၊ ကိုရီးယား အႏုပညာ၊ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ မီဒီယာေလာကတို႔ကို ေလ့လာခ်င္ေသာ၊ ပညာေရး၊ အလုပ္အကိုင္တို႔ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ကိုရီးယားႏွင့္ မကင္းေသာသူမ်ားအတြက္ ကိုရီးယားျမင္ကြင္းစံုကို နားလည္သြားေစမည့္ စာအုပ္တအုပ္အျဖစ္ သံုးသပ္မိသည္။

“ဒီစာအုပ္ကို တကယ္ အေရးပါတဲ့သူေတြ လက္ထဲ ေရာက္ေစခ်င္တယ္။ သူတို႔က တဆင့္ လူထုဆီ ပ်ံ႕ႏွံ႔သြားဖို႔ ရည္ရြယ္တယ္။ ဒီေတာ့ ေရာင္းတာလည္း ေရာင္း၊ ေပးတာလည္း ေပး လုပ္ႏိုင္ဖို႔ စရိတ္ စိုက္ထုတ္ႏိုင္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စာအုပ္ကို ပေရာဂ်က္တခု အေနနဲ႔ ထုတ္လုပ္ႏိုင္ဖို႔ ကိုရီးယား ျမန္မာ မိတ္ေဆြမ်ားရဲ့ အကူအညီနဲ႔ ႀကိဳးစားတဲ့အခါ ပူခၽြန္းၿမိဳ႕ ယဥ္ေက်းမႈေဖာင္ေဒးရွင္းက ထုတ္လုပ္မႈစရိတ္ရဲ့ တစိတ္တပိုင္းကို စိုက္ထုတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ တစိတ္တပိုင္းကိုေတာ့ ေထာင္စုျပတင္း စာအုပ္တိုက္ အေနနဲ႔ က်ေနာ္ကိုယ္တိုင္ စိုက္ထုတ္ရပါတယ္” ဟု အယ္ဒီတာ ဝင္းေပၚေမာင္က ဆိုသည္။

ၿပီးခဲ့သည့္ ဇန္နဝါရီလက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ စာအုပ္မိတ္ဆက္ပြဲ ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း၊ စာၾကည့္တိုက္မ်ား၊ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကို လွဴမည္ျဖစ္၍ အြန္လိုင္းက မွာၾကားႏိုင္ေၾကာင္းႏွင့္ မွာၾကားေတာင္းယူေသာ အေရအတြက္ နည္းေနေသးေၾကာင္းလည္း အယ္ဒီတာ ဝင္းေပၚေမာင္က ဆိုသည္။

ကိုရီးယား၏ ေခတ္ၿပိဳင္႐ႈခင္း အေဝးအနီးမ်ား နားလည္လိုသူ၊ စူးစမ္းလိုသူမ်ားအတြက္ “ယိမ္းႏြဲ႔ေနေသာ ေရာင္စံုၾကာ” က အတိုင္းအတာတခုအထိ ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္လိမ့္မည္ဟု ဆိုခ်င္သည္။
ဧရာ၀တီ

Myanmar Online News